Çocuklarda Dikkat Eksikliği: Bir Psikolog Gözünden
Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), günümüzde sıklıkla karşılaşılan bir gelişimsel bozukluktur. Bu bozuklukta, çocuklarda dikkat süresinin kısalması, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik gibi belirtiler ön plana çıkar.
DEHB’nin Belirtileri
DEHB, çocuklarda farklı şekillerde kendini gösterebilir. Genel olarak üç ana belirti grubu vardır:
- Dikkat Eksikliği:
- Görevlerde odaklanma zorluğu
- Talimatları dinlemede güçlük
- Unutkanlık
- Görevleri tamamlamada zorlanma
- Hiperaktivite:
- Sürekli hareket etme ihtiyacı
- Sandalyeye oturmakta zorlanma
- Uygunsuz koşturmaca
- Sakin olamama
- Dürtüsellik:
- Sıra bekleyememe
- Sorulara cevap vermeden önce düşünmeden konuşma
- Başkalarının konuşmalarını kesme
DEHB’nin Nedenleri
DEHB’nin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, beyin yapısı ve işlevlerindeki farklılıklar, çevresel faktörler ve gebelik sırasında yaşanan bazı sorunlar gibi birçok faktörün rol oynadığı düşünülmektedir.
DEHB’nin Teşhisi
DEHB tanısı, çocuk psikiyatristleri veya klinik psikologlar tarafından, çocuğun gelişim öyküsü, davranış gözlemleri ve çeşitli değerlendirme araçları kullanılarak konulur.
DEHB’nin Tedavisi
DEHB tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi birlikte kullanılır.
- İlaç Tedavisi: Uyarıcı ilaçlar, DEHB belirtilerini azaltmada etkili olabilir. Ancak ilaç tedavisi, mutlaka bir uzman tarafından reçete edilmeli ve düzenli olarak takip edilmelidir.
- Psikoterapi: Bilişsel davranış terapisi, ebeveyn eğitimi ve okulda destek programları gibi psikoterapi yöntemleri, çocuğun sosyal becerilerini geliştirmesine, dikkatini toplamasına ve davranışlarını kontrol etmesine yardımcı olur.
DEHB’li Çocuklara Nasıl Yardım Edilir?
- Sabırlı Olun: DEHB’li çocuklara karşı sabırlı olmak ve onları desteklemek önemlidir.
- Düzenli Bir Ortam Sağlayın: Çocuğun dikkatini dağıtabilecek unsurları en aza indirerek, düzenli bir çalışma ortamı oluşturun.
- Küçük Adımlarla İlerleyin: Görevleri küçük parçalara bölerek, çocuğun başarılı olma hissini artırın.
- Ödüllendirme Sistemleri Kullanın: İstenilen davranışları ödüllendirerek, çocuğu olumlu davranışlar sergilemeye teşvik edin.
- Profesyonel Yardım Alın: Bir psikolog veya çocuk psikiyatristinden destek almak, çocuğun daha iyi bir yaşam sürdürmesine yardımcı olabilir.
DEHB, erken teşhis ve tedavi ile yönetilebilen bir durumdur. Unutmayın, her çocuk farklıdır ve tedavi planı çocuğun özel ihtiyaçlarına göre belirlenmelidir.
Bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır. Çocuğunuzda DEHB belirtileri görüyorsanız, bir uzmana başvurmanız önemlidir.
DEHB hakkında daha detaylı bilgi almak için hangi konuya odaklanmak istersiniz? Örneğin, DEHB’nin okul hayatına etkileri, DEHB’li çocukların sosyal becerileri veya DEHB’nin yetişkinlikteki etkileri gibi konular hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.